Oś czasu

Kolejny etap rozwoju założenia Osi Saskiej trwał do śmierci Augusta II w 1733 roku. Rozbudowano wówczas pałac oraz dokupiono kolejne posiadłości, co nadało założeniu zasadniczy kształt przestrzenny. W 1731 roku w zachodniej części założenia powstał zespół koszar wzniesiony obustronnie wzdłuż drogi stanowiącej przedłużenie głównej alei ogrodu.

Autorami koncepcji i realizacji Osi Saskiej byli drezdeńscy architekci: Mateusz Daniel Pöppelmann, Jan Krzysztof Neumann, Zachariasz Longuelune, Karol Fryderyk Pöppelmann, Joachim Daniel Jauch i Jan Zygmunt Deybel. Rozpoczęcie prac przy kształtowaniu Osi Saskiej poprzedziło wykupywanie i scalanie gruntów oraz wyburzenia istniejącej zabudowy. Na scalonych posiadłościach Tarłów i Morsztynów, w oparciu o oś pałacu Morsztyna, utworzono [...]

Ludwika Maria, córka Jana Andrzeja Morsztyna i żona marszałka Kazimierza Bielińskiego, sprzedaje rezydencję Morsztynów królowi Augustowi II. August II umocniwszy swą królewską pozycję dążył do stworzenia dla swego dworu rezydencji godnej władcy absolutnego. Pozostając pod przemożnym wpływem prestiżu króla Ludwika XIV, którego tak pozycja polityczna, jak i wszelkie poczynania jako mecenasa sztuki, stały się niedoścignionym [...]

W latach 1669-1673, po uzyskaniu przez Morsztyna tytułu podskarbiego koronnego, prowadzono dalsze prace na przebudową rezydencji Morsztynów. Wówczas ryzalit wejściowy podwyższono do drugiego piętra, a do wież dobudowano galerie i dwupiętrowe pawilony.

W miejscu dworu Tobiasza Morsztyna, Jan Andrzej Morsztyn zleca budowę rezydencji z dziedzińcem od Krakowskiego Przedmieścia. Za projektanta powszechnie uważano Tylmana z Gameren, jednak pracami kierował najpewniej Giovanni Battista Gisleni. Pałac Morsztyna uzyskuje formę barokowego, prostokątnego, piętrowego korpusu z czterema dostawionymi wieżami. Dla budowy pałacu Jan Andrzej Morsztyn uzyskał nawet od króla Jana Kazimierza zgodę [...]

Na polecenie marszałka wielkiego koronnego Stanisława Herakliusza Lubomirskiego w latach 1681-1696 nastąpiła przebudowa pałacu według projektu Tylmana z Gameren. Do kwadratowego w planie pałacu Ossolińskich Tylman dodał od frontu pawilony boczne o charakterze wież oraz arkadowe loggie w dwóch kondygnacjach z pseudoryzalitem pośrodku. Od strony ogrodu wybudował zbliżone w formie, ale dwukrotnie większe pawilony boczne, [...]

Pałac kanclerza wielkiego, Z Tęczyna Ossolińskiego, Od wymysłów jest budynek, w kunszty subtelny murynek; Ten ozdobił Warszawę stąd, Proporcyją swoją zewsząd. Tak jest kształtnie zmurowany, Wewnątrz wypolerowany, Że nie masz miejsca żadnego, Do widzenia niegodnego. Adam Jarzębski, Gościniec, abo krótkie opisanie Warszawy, 1643

Pałac Saski został wysadzony przez Niemców w dniach 27-29 grudnia 1944 roku, po upadku Powstania Warszawskiego w ramach operacji planowego wyburzania i palenia Warszawy. "Piękna monumentalna kolumnada pałacu, oddzielająca plac od Ogrodu Saskiego nie od razu runęła. Ostały się dwie środkowe kolumny ponad Grobem Nieznanego Żołnierza. Wysadzono je oddzielnie dnia następnego". - Warszawa oskarża, 1945

Pałac Brühla został wysadzony przez Niemców 18 grudnia 1944 roku, po upadku Powstania Warszawskiego w ramach operacji planowego wyburzania i palenia Warszawy. "Zaciekłość niszczenia posunięto tak daleko, że osobno wysadzano nawet bramy Pałacu Ossolińskich, ozdobione rokokowymi rzeźbami. Przy wysadzaniu tego właśnie pałacu ujawnił się najwyraźniej świadomy i fachowy stosunek do niszczonych obiektów. Pośród bowiem budowli [...]